Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013

ΕΚΠΟΜΠΗ 20η - Και Πάλι στο Μπαρ του Μάικ, με τον Λώρενς Φερλινγκέττι και τον Φιντέλ Κάστρο

Όπου συνεχίζουμε να καθόμαστε στο μπαρ του Μάικ //
παρέα με τον Λώρενς Φερλινγκέττι // καθώς παράξενες
φιγούρες μπαίνουν μέσα // ενώ έξω στους δρόμους //
και στις φαντασιώσεις ενός υπνωμένου έθνους //
περνά η σορός του Φιντέλ Κάστρο //
Δεν φοβάται όμως ο ποιητής μας //
του τείνει το χέρι //


και ύστερα // οι δεκαετίες κυλούν // ο
ποιητής μας μεγαλώνει και γερνά //
αφουγκράζεται τον ουρανό // αυτόν
με τις χίλιες φωνές, τον δίχως θεό //
και βλέπει τις γάτες που βλέπουν //
την αιωνιότητα στις σκόνες // και
βλέπει τις ψυχές των αγαπημένων
// στους γλάρους της ομίχλης


ενώ στο βάθος // ακούγεται
ο ευγενικός // Yusef Lateef


 








"Χίλιες Φοβιτσιάρικες Λέξεις για τον Φιντέλ Κάστρο", στο
Ποιήματα, του Λώρενς Φερλινγκέττι, 1982, Νεφέλη

"Το Ξεπαρθένεμα", "Ο Ποιητής Ψαράς", "Η Γάτα", "I Genituri Perdu", στο
Αυτά είναι τα Ποτάμια μου, του Λώρενς Φερλινγκέττι, 1995, Καστανιώτης



Wooden Ships - Crosby, Still and Nash
Whatever Was Arranged (The Conversation) - David Shire
Do It Again - Rebirth Brass Band
Love Theme from "Spartacus" - Yusef Lateef
Resolution (A Love Supreme) - John Coltrane
Love Theme (Spartacus) - Alex North
Golden Flute - Yusef Lateef
Black Cat - Gentle Giant
Finale and End Credits (The Conversation) - David Shire
Theme from the "Conversation" (Ensemble) - David Shire
A Coney Island of the Mind pt. 3 - Lawrence Ferlinghetti
Love Theme from "The Robe" - Yusef Lateef
A Coney Island of the Mind pt. 1 - Lawrence Ferlinghetti

5 σχόλια:

  1. Ο Φιντέλ Κάστρο, στην πρώτη αποτυχημένη του επίθεση σε στρατόπεδο το 1953, στο δικαστήριο που τον δίκασε υπερασπίστηκε την ιδεολογία του γεμάτος αισιοδοξία για νίκη της επανάστασης. Οπως έγινε μετά από έξι χρόνια. Γι' αυτό ήταν ένας αληθινός επαναστάτης. Δεν ήταν ηττοπαθής και πίστευε στις δυνατότητες του λαού.
    Τα ποιήματα του αμερικάνου ποιητή αναγνωρίζουν αυτή την επαναστατικότητα. Καλή η επιλογή τους στην εκπομπή σου. Συνέχισε έτσι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σ' ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο!

    Ακριβώς! Όμως αν για σένα ή για μένα ή για εκατομμύρια άλλους αυτό τον κατέστησε αληθινό επαναστάτη, για ένα μεγάλο μέρος των ΗΠΑ τον κατέστησε αληθινή ενσάρκωση του κακού. Η δεκαετία του 1950 και των αρχών του 1960 ήταν πολύ σκληρή στις ΗΠΑ και αντι-κομμουνιστική. Άλλωστε, είχαν συνηθίσει να θεωρούν την Κούβα ως μια επέκτασή τους, ως το "μπουρδέλο και το καζίνο της χώρας", όπως είχε πει κάποιος που δε θυμάμαι ποιος.

    Έτσι, το ποίημα του Φερλνιγκέτι μιλάει ανάγλυφα για αυτή τη φοβία. Το θεωρώ ένα πολύ καλογραμμένο ποίημα. Ο ποιητής μας μιλάει πάντα σε πρώτο πρόσωπο: "καθόμουνα στο μπαρ του Μάικ..." και αρχικά είναι σα να ενσαρκώνει τους παράλογους φόβους κάθε αμερικανού πολίτη, ο οποίος με το αυτί κολημένο στο ραδιόφωνο γίνεται ένα αυτόματα φερέφωνο της επίσημης ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

    Ωστόσο, όσο το ποίημα εξελίσσεται, το πρωτοπρόσωπο του Φερλινγκέτι αρχίζει να αποκόβεται από αυτό το αφηρημένο "εγώ" του κάθε αμερικανού και αρχίζει να εκφράζει τον ίδιο τον ποιητή, με τη δική του προσωπική στάση και ιδεολογία. Βγαίνει και αυτός έξω από το μπαρ (=ο χώρος της ιδιώτευσης) στο δρόμο, όπου η αμερική περιφέρει του ευσεβείς της πόθους, δηλαδή το νεκρό σώμα του Κάστρο. Μα αντί να αλλαλάζει μαζί τους, προσφέρει στον Φιντέλ "ένα κλαδάκι δάφνης". Τον καλωσορίζει σε μιαν άλλη δοξαστική Κυριακή των Βαΐων.

    Το ποίημα αυτό γράφτηκε και δημοσιεύτηκε εν μέσω της κρίσης στον κόλπο των Χοίρων. Θεωρώ πως ήταν μεγάλη μαγκιά για έναν αμερικανό καλλιτέχνη και εκδότη να κρατήσει τέτοια στάση ιδίως σε εκείνη τη χρονική συγκυρία που η αμερική πρόβαρε σενάρια πολέμου.

    Την ίδια αυτή στάση του Φερλινγκέτι δείχνει και η εκδοτική του δραστηριότητα. Ο Φερλινγκέτι εξέδωσε μερικά από τα πιο ρηξικέλευθα αμερικανικά και ευρωπαϊκά βιβλία της εποχής εκείνης. Ταυτόχρονα, ταξίδεψε στη Νικαράγουα, την ΕΣΣΔ και την Κούβα, κάτι που υποθέτω εκείνα τα χρόνια πως ήθελε μεγάλο σθένος για κάποιον με αμερικανικό διαβατήριο.

    Πάντως, πέρα από όλα αυτά - και με δεδομένο πως η βασική ιδιότητα του Φερλινγκέτι είναι αυτή του ποιητή - θεωρώ πολύ καλό το σύνολο του έργου του και πως αξίζει να διαβαστεί.

    Ευχαριστώ και πάλι για το σχόλιο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τέλος, τις προηγούμενες μέρες και επ' αφορμή της ασθένειας του Ούγκο Τσάβες της Βενεζουέλας, μπήκα στο CNN να διαβάσω το πως μεταδιδόταν η είδηση. Κάθε είδηση είχε χιλιάδες σχόλια από κάτω. Από ανθρώπους από τις ΗΠΑ, τη Βενεζουέλα και πολλές άλλες χώρες.

    Διαβάζοντας τα σχόλια των αμερικανών θα έλεγε κανείς πως δεν απέχουμε και πάρα πολύ από ό,τι διαδραματίστηκε τότε, το 1961, στο Μπαρ του Μάικ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δημήτρη γεια σου.
    Δε με ξέρεις, μα εγώ σε ξέρω χρόνια. Σε άκουγα βλέπεις από τότε που έκανες το "Παράπονο στα αστέρια". Ήσουν πολύ καλή συντροφιά πάντα και έχω να το λέω πως έμαθα πολύ μουσική από σενα. Κάποια στιγμή μάλιστα που σταμάτησες να κάνεις την εκπομπή είχα νιώσει να χάνω κάτι πολύ οικείο και έλεγα πως δε θα σε ξαναπετύχαινα ποτέ. Τελικά σε βρήκα τυχαία στο ίντερνετ, δηλαδή βρήκα αυτό το μπλογκ σε άσχετη αναζήτηση και είπα ας τα ακούσω να δούμε. Και ήσουν εσύ,τ τελικά... Δεν ήξερα και το όνοα σου τότε, γιατί απλώς έλεγες "ο Δημήτρης". Σε πέτυχα από την τρίτη εκπομπή σου εδώ, και τις άκουσα φυσικά όλες.

    Λοιπόν Δημήτρη να ξέρεις πως κάθε μια από αυτές τις εκπομπές είναι ένα μικρό και πραγματικό αριστούργημα. Το εννοώ αυτό που σου λέω. Συνέχισε, είναι πολύ σπουδαίες οι εκπομπές σου, έχουν απίστευτη ατμόσφαιρα. Και είμαι σίγουρη πως πολλοί ακροατές από τότε τα Σαβατα θα σε ψάχνουν.

    με πολύ εκτίμηση, μια παλιά σου και νέα ακροάτρια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μαρία καλησπέρα!

    Πραγματικά δεν ξέρω τι να σου απαντήσω... Χάρηκα πάρα πολύ με το σχόλιο σου και τα καλά σου λόγια, τα οποία είναι αρκούντως υπερβολικά! Και ακόμα περισσότερο χάρηκα με το ότι με θυμάσαι από τότε! Το αναρωτιόμουνα και εγώ αυτό, αν κάποιοι από τους παλιούς ακροατές με πέτυχαν ξανά στη νέα ώρα και μέρα της εκπομπής. Και κυρίως αναρωτιόμουν αν είχα παλιούς ακροατές και αν έχω νέους. Αν έχω, δηλαδή, γενικά!

    Γιατί είναι αυτό που είπα στο τέλος της εκπομπής. Αυτή η παράξενη συνθήκη του ραδιοφώνου, πως μπορείς να φαντάζεσαι κατά βούληση ποιος είναι αυτός που τη φωνή του μόνο ακούς ή το ανάποδο, αν είσαι από τη μέσα πλευρά του στούντιο, να φαντάζεσαι πως απευθύνεσαι από το μικρόφωνο σε μεγάλα ακροατήρια, συνεπαρμένα, ή πάλι, πως μιλάς σε ένα μικρό δωματιάκι και απλώς ακούς τη φωνή σου να γυρνά χτυπώντας στους τοίχους, πάλι πίσω σε σένα τον ίδιο, και πουθενά αλλού. Κοινώς, φαντασιώσεις μεγαλείου και κόμπλεξ κατωτερότητας, ταυτοχρόνως!

    Την αγαπάω πολύ αυτή την εκπομπή, κάθε μία την έχω φροντίσει με πολύ μεράκι που ελπίζω να φαίνεται. Δεν ξέρω από πότε είχες πετύχει το "Παράπονο στα Αστέρια" (τι λυρικό, τι εφηβικό, τι παιδικό όνομα ήταν και αυτό...!). Την εκπομπή εκείνη την είχα ξεκινήσει το 2000, ήμουν 19 χρονών..

    Είχα μεγαλώσει με το ραδιόφωνο (όσο είχα προλάβει να μεγαλώσω..!) και ό,τι μουσική είχα μάθει κυρίως από αυτό ήταν. Και μου είχε φανεί εντυπωσιακό πως θα μπορούσα πλέον να είμαι από την άλλη πλευρά του. Στην αρχή στόχος μου ήταν απλώς να βάζω "ωραία μουσική" (πόσο υποκειμενικό, πόσο εφηβικό, πόσο παιδικό!). Μετά ίσως θυμάσαι που άρχισα σιγά σιγά να διαβάζω και κείμενα. Και να τώρα, είναι η τελική εξέλιξη εκείνης της εκπομπής, η ενηλικίωσή της.

    Νομίζω πως το ραδιόφωνο αλλάζει ριζικά πλέον και μάλιστα ήδη εδώ και καιρό. Το ίντερνετ μεταβάλλει τελείως τη συνθήκη του. Μπορείς να ακούσεις κάτι από την άλλη άκρη του κόσμου, να μάθεις όση μουσική δε φαντάζεσαι πως υπάρχει. Πάνε οι εποχές που περιμέναμε με μια κασσετούλα πάντα έτοιμη, να ηχογραφήσουμε ένα κομμάτι που θα έπαιζε σε κάποια συχνότητα.

    Έτσι, αυτό που σκέφτηκα για τα "Κλειδάκια", είναι να προσπαθήσουν να είναι κάτι συνολικό. Ένας συνδιασμός κειμένων και μουσικής, με τα πρωτεία στα λόγια. Και ύστερα να έρχεται η μουσική να τα ντύνει, να τα σκηνοθετεί, ενίοτε να τα σαρκάζει ή άλλοτε με σεβασμό να τα υπογραμμίζει. Πειράματα σκηνοθεσίας χωρίς εικόνα και κίνηση..!

    Πολυλόγισα και άλλωστε οι εκπομπές είναι αυτό που έχει σημασία. Χάρηκα πάρα πολύ με το σχόλιο σου και ελπίζω να τα ξαναπούμε!

    Δημήτρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή